Het is een drukke maandagochtend en ik ben erg uitgelopen met de patiënten. Ik hoop stiekem dat mijn volgende patiënt niet weer een ingewikkeld internistisch probleem heeft waar mijn hersencellen op volle toeren voor moeten draaien. Dat valt gelukkig mee. Een fret die plots kreupel loopt met zijn linkerachterpoot. Dat zijn voor mij meestal niet de moeilijkste patiënten.
Lang geleden heb ik bij honden en katten veel orthopedie gedaan en heb heel wat gewricht- en botoperaties mogen uitvoeren. Mijn favoriete bezigheid was het niet. Een orthopeed moet een beetje van ruig hak- en breekwerk houden en dat is niet mijn sterkste kant. Ik houd meer van klein, fijn en precies werk. Maar als je met een dergelijke instelling aan een botoperatie begint ben je ‘s avonds laat nog met de operatie bezig. Bij fretten heb ik niet vaak te maken met orthopedische patiënten. Fretten breken zelden een bot en hebben weinig last van gewrichtsaandoeningen. Fretten vallen soms van 3 hoog naar beneden zonder dat er ook maar iets is gebroken. Toch is er één aandoening die ik een paar keer per jaar tegenkom en u niet wil onthouden omdat hij waarschijnlijk heel simpel is te voorkomen.
Sjakie, een wildkleur mannetje van 4 jaar was mijn volgende patiënt. Sinds een week liep hij kreupel met zijn linkerachterpoot. Een oorzaak was niet aan te geven. Hij leefde vredig samen met een vrouwtje van 3 jaar. Er was eigenlijk geen mogelijkheid dat hij zich bezeerd kon hebben binnen de kooi of in de woonkamer waar hij elke dag losliep. Misschien was hij van de vensterbank of de tafel gevallen, of was hij tegen het gaas van de kooi omhoog geklommen en toen naar beneden gevallen. Een andere dierenarts had Sjakie bekeken en vervolgens pijnstillers meegegeven. Dat had maar weinig geholpen. Het feit dat hij al een week kreupel liep betekende dat de situatie ernstig moest zijn. Een dier loopt niet voor zijn plezier moeilijk met zijn pootje. Bij het onderzoek en aftasten van de betreffende poot was moeilijk vast te stellen waar de pijn nu het meest aanwezig was. Alles leek wel pijnlijk te zijn. Dan is de volgende stap het maken van een röntgenfoto.
Voor een röntgenfoto wordt een fretje even kortdurend met gasnarcose suf gemaakt zodat een mooie en goed beoordeelbare foto gemaakt kan worden. Tussen het maken van de foto’s door voel ik altijd het gehele pootje van onder tot boven af. Het viel mij op dat de knie teveel beweeglijkheid vertoonde. Met een mooie term noemen wij dat een “positief schuiffenomeen in de knie”. Dat duidt bij een acuut ontstane kreupelheid meestal op een gescheurde voorste kruisband. Na het bekijken van de röntgenfoto en het uitsluiten van andere oorzaken van deze beweeglijkheid in de knie, had ik mijn diagnose rond en mocht Sjakie weer wakker worden.
Een behandeling van een gescheurde kruisband is bij een fret niet anders dan bij een hond of kat. De knie kan het beste worden geopereerd binnen een paar weken na het ontstaan van het letsel. Indien de knie niet geopereerd wordt zal er altijd een behoorlijke slijtage (arthrose) in het gewricht optreden. Ook met een operatie zal er enige arthrose optreden maar altijd in veel mindere mate. Zonder operatie zal de fret In eerste instantie weer beter gaan lopen maar na een aantal maanden zal door de ontstane arthrose het diertje weer meer kreupel gaan lopen. Bij oudere fretten boven de leeftijd van 7 jaar is het de vraag of het narcose-risico bij deze dieren niet te groot wordt. Bij deze fretten zal meestal toch een afwachtende houding, worden aangenomen. Bij honden wordt kan een langdurige pijnstilling worden voorgeschreven. Bij fretten is dat helaas niet mogelijk. Pijnstillers veroorzaken bij de fret namelijk ernstige bijwerkingen in het maagdarmkanaal. Het kniegewricht kan eventueel wel met glucosamines en chondroïtinesulfaat (essentiële stoffen voor de opbouw en het onderhoud van gewrichtskraakbeen) worden ondersteund.
Sjakie is diezelfde dag nog geopereerd en mocht de volgende dag weer naar huis. Hij loopt er inmiddels weer prima mee. Wel heeft hij ‘s ochtends even een kort moment dat hij wat stijf loopt met de linker achterpoot. Na 5 minuten is dat over en loopt en speelt hij weer als vanouds.
Iedereen die mij goed kent weet dat ik altijd op zoek ben naar waarom een aandoening ontstaat bij het dier. Dus ook hier heb ik mijn gedachten over laten gaan…. Hoe kwam Sjakie aan een gescheurde kruisband. Er moet toch iets ingrijpends gebeurd zijn want een dergelijke gewrichtsband gaat niet zomaar kapot. Ik heb daar de volgende verklaring voor bedacht: Fretten kunnen soms met een voor- of achterpoot aan hun hangmat blijven hangen als ze eruit stappen. Dit is met name mogelijk als de nagels iets te lang zijn en de hangmat al kleine lusjes door slijtage vertoont. Meestal zal de fret de heleboel bij elkaar gillen en gelukkig vaak zelf los kunnen komen. Als de eigenaar echter niet thuis is en de nagel te zeer zit vastgehaakt dan kan een fretje langere tijd aan zijn pootje blijven hangen met zijn volledige gewicht. Dat is niet zo goed voor de pezen en gewrichtsbanden. Indien het fretje zich uiteindelijk toch los weet te rukken zal een eigenaar bij thuiskomst niets merken. Hooguit ruikt hij wat anaalkliervocht. Pas bij het loslaten van de fret uit de kooi valt op dat hij plots kreupel loopt. Een belangrijke reden om de nagels goed kort te houden en oudere versleten hangmatjes weg te gooien.